بررسی میزان رضایت مندی خانواده های شاهد از مجتمع نشینی

بخشهایی از متن:

فصل اول

مقدمه

 انسان پیچیده ترین و نیازمندترین موجود جهان آفرینش است و نیازها سرچشمه سیاسی برای تحرك و فعالیت انسان هستند بطوری كه انسان بی نیاز همانند یك شئی بی جان و بی تحرك است .

انسان به لحاظ انسانیت خود دارای نیازها و انگیزه های متنوعی است كه ناگزیر از ارضاء آن بوده و از این جهت است كه نامی سعی و تلاش او در طول زندگی معطوف به ارضاء این نیازها و ارتقاء سطح كمی و كیفی زندگی مادی و معنوی خود می شود .

مسئله مهم در زمینه نیازهای انسانی مكانیسم این نیازها و چگونگی ارضاء آنها و حصول رضامندی در انسان است . آنچه مسلم است موجود انسانی برای رشد و تكامل و ادامه حیات خود ناگزیر است در مرحله اول نیازهای فیزیولوژیكی خود را ارضاء كرده و بعد از‌ آن تامین نیازهای معنوی را دنبال نماید.

ارضاء‌ نیازهای عینی و ذهنی افراد در قالب نیازهای مادی و معنوی دارای سه منشاء طبیعی ، فردی و اجتماعی است . ارضاء‌ این نیازها در انسان یك احساس خوشایند و آرام بخش به همراه دارد كه به آن رضامندی گفته می شود . عكس این وضعیت زمانی ایجاد می شود كه نیازها و انگیزه های انسانی ارضاء نشده و با مشكلاتی روبرو شوند ، در این حالت یك احساس ناخوشایند و ناراحت كننده ای برای انسان پیش می آید كه روان شناسان و جامعه شناسان به آن ناكامی ، محرومیت و نارضامندی می گویند.

ثبات و پویایی هر جامعه ای نیز تا حد زیادی به این امر وابسته است .

كه تا چه حد نیازهای اساسی افراد ارضاء شده و یا موانع عمده ای در راه ارضاء آنها وجود نداشته باشد و بی توجهی به نیازها و تمایلات انسانها و عدم ارضاء آنها و در نتیجه عدم رضایت مردم از زندگی و قلمروهای مختلف آنها در یك جامعه پیامدهای غیر منتظره و ناگواری به همراه دارد . بنابراین توجه به خواسته ها و امیال طبیعی مردم یك جامعه و تلاش برای تامین آنها از طرف دولتها و مسئولین سطوح متوسط و پایین جامعه از ضرورتهای اجتناب ناپذیر است .

دولتها نیز برای تامین رفاه عمومی و فراهم نمودن لوازم و امكانات یك جامعه سالم نیازمند به شناخت انسانها و نیازهای متنوع آنها هستند بدون شك مسئوالان با حصول این شناخت و توزیع امكانات و خدمات بر اساس آن به سهولت رضامندی مردم را جلب خواهد كرد.

دنیایی كه ما در آن زندگی می كنیم دنیای متغیر است  تحولات است بخشی از این تغییرات كه مربوط به جامعه انسانی می شود تغییراتی است كه در زندگی خصوصی افراد صورت می گیرد . از این رو مادر جامعه مشاهده می كنیم كه بسیاری از مردم ، شغل ، رشته تحصیلی ، دوستان ، منزل ، وسیله نقلیه ، دكراسیون منزل و دیگر لوازم و فاكتورهای زندگی خود را تغییر می دهند.

یكی از تغییرات بزرگ در زندگی انسانها كوچك شدن فضای زندگی است در این جا این سوال مطرح است كه علت اصلی این تغییر و تحولات چیست ؟ اصولاً انسانها به لحاظ خواسته ها و انگیزه های متنوعی كه دارند  كمتر می توانند وضعیت ثابتی را تحمل كنند از این رو در طول زندگی خود دست به تغییر و تحول وضعیت های موجود زده و موقعیتهای جدیدی بوجود می آورند رمز تغییر و تحولاتی كه افراد در وضعیتهای موجود زندگی خود ایجاد می كنند غیر از تنوع طلبی آنها در این عبارت خلاصه می شود :

« یك فرد وقتی در صدد ایحاد تحولی در زندگی شخصی و خصوصی خود بر می آید كه با اوضاع و احوال موجود را زیان آور دیده و می خواهد جلوی ضرر بیشتر را بگیرد و یا اوضاع و احوال دیگری را سودبخش تر تصور كرده و تصمیم دارد نفع بیشتری متوجه خود كند.

یك جامع نیز زمانی عزم خود را برای تحولی عظیم جزم می كند كه یا می خواهد از اوضاع و احوالی نامطلوب  رهایی یابد و به اوضاعی مطلوب برسد و یا می خواهد اوضاع و احول كما بیش مطلوب را ترك گوید تا به اوضاع و احوالی مطلوب تر نائل شود .

به دیگر سخن ، اساساً هر عمل هدفداری اعم از فردی و اجتماعی ، یا برای رفع ضرر است یا برای جلب منعفت . ضرر منفعت نیز می تواند هم مادی و هم معنوی باشد .

...

متن پایانی:

8-2-5- چگونگی سنجش و اندازه گیری متغیر وابسته

برای سنجش میزان رضامندی از مجتمع نشنی یك طیف 5 قسمتی در نظر گرفته شده است كه در طی آن رضایت كامل تا نارضایتی كامل از هر یك از شاخص های متغیر وابسته اندازه گیری می شود .

بعد از بدست آمدن رضامدی از هر یك از شاخص ها رضامندی كلی و ترتیب رضامندی در بین فاكتورهای 29 گانه محاسبه و مورد بررسی قرار می گیرد از آنجائی كه متغیرهای وابسته بر اساس نظریه نیازهای مازلو انتخاب شده اند رضامندی كل نیز برای 5 گروه نیازهای مذكور بطور جداگانه محاسبه شده و مورد مقایسه قرار می گیرد.

در بین متغیرهای فوق ، رضایت از آپارتمان نشینی و مجتمع نشینی و رضایت از شغل و میزان درآمد و رضایت از امكانات بهداشتی در گروه نیازهای فیزیولوژیك مازلو قرار می گیرند .

رضایت از امنیت ، رضایت از امكانات خدماتی ، تأسیساتی ، فعالیتهای حراست ،‌ خدمات اداری بنیاد شهید در گروه نیازهای ایمنی مازلو قرار می گیرند . رضایت از همكاری ساكنین رضایت از ترور ساكنین ، در گروه نیازهای اجتماعی یا تعلق به دیگران مازلو قرار می گیرند.

رضایت از نحوه برخورد كاركنان بنیاد شهید و كاركنان حراست در گروه نیازهای من یا صیانت ذات مازلو قرار می گیرند.

و در نهایت رضایت از امكانات آموزشی و فرهنگی و ورزشی و رضایت از پیشرفت و موفقیت ساكنین در طول زندگی و رضایت از اعمال و رفتار خود در گروه نیازهای خودیابی یا خود شكوفائی مازلو قرار می گیرند .

البته موارد فوق غیر از ارتباط با نیازهای مازلو بانیازهای مطرح شده توسط دانشمندان دیگر نیز ارتباط دارند كه در فصل چارچوب نظری به آن اشاره شده است .

3-5- متغیرهای مستقل

با توجه به تحقیقات مختلفی كه برای تعیین رضامندی از زندگی صورت گرفته از بین كلیه متغیرهائی كه به نظر می رسید. می توانند در رضامندی تاثیر داشته باشند 4 متغیر زیر را برگزیده ایم .

متغیرهای فوق غیر از دو متغیر سن و بعد خانوار ، بقیه متغیرهای تركیبی بوده و هر كدام از شاخص های مختلفی تشكیل شده اند . در زیر به تعریف و توضیح این متغیرها اشاره شده است .

1-3-5- سن

منظور از سن تعداد سالهای كاملی است كه فرد سر گذاشته است ( دفاتر سرشماری عمومی مركز آمار ایران )در این تحقیق منظور از سن تعداد سالهای كمكی است كه همسر شهید پشت سر گذاشته است .

3-3- 5- بعد خانوار

بعد خانوار عبارت است از تعداد افرادی كه با هم در یك اقامتگاه زندگی می كند با یكدیگر هم خرج هستند و معمولاً با هم غذا می خورند ( دفاتر نتایج سرشماری عمومی  مركز آماری ایران )

در این تحقیق منظور از بعد خانوار تعداد افراد حضور خانواری است كه با هم زندگی می كنند و اقامتگاه مشتركی دارند.

3-3-5- پایگاه اجتماعی

پایگاه اجتماعی وصفی است كه یك شخص ، یا یك گروه در یك نظام اجتماعی در برابر دیگران می یابد . پایگاه اجتماعی ، تعیین كننده حقوق و وظایف انسانها و گروههای اجتماعی است . همانطور كه روابط افراد و گروهها را با یكدیگر مشخص می دارد . پایگاه را پایه هائی است چون آموزش و تحصیلات ، ثروت ، درآمد ،‌‌ خانوار و….

( ساروخانی ،‌ دایره المعارف جامعه شناسی ، ‌ص 730 )

در این تحقیق منظور از پایگاه اجتماعی وضعیت اقتصادی اجتماعی هر فرد ساكن در مجتمع با سایر ساكنین است كه با شاخص های زیر اندازه گیری می شود :

سطح تحصیلات : منظور از سطح تحصیلات یا سواد قدرت خواندن و نوشتن هر فرد است كه بر حسب نوع مدرك تحصیلی شخص می شود . سواد هر فرد می تواند از بی سوادی تا بالاترین مدرك تحصیلی متعارف در جامعه را در بر بگیرد.

شغل « هر گونه فعالیت فكر و برخی كه قانوناً مجاز است و به منظور كسب درآمد نقدی صورت می گیرد منظور از شغل در این تحقیق فعالیت فرد در یكی از گروههای شغلی در زمان تحقیق است .

میزان درآمد :

در اصطلاح علم اقتصاد نظری بازده پولی یادگیر منافع مادی را گویند كه بر اثر بكار انداختن ثروت یا خدمات یك انسان آزاد بدست می آید ( فرهنگ اصطلاحات اقتصدی – اجتماعی ، 1356 ، ص 551 ) .

در این تحقیق منظور از درآمد میزان عایدات ماهانه هر فرد به ریال است .

4-3-5-

آگاهی اجتماعی عبارت از داشتن اطلاع و شناخت از وضعیت دنیای جدید و قدرت درك و ارزیابی مسائل گوناگون است كه فرد با آن سروكار دارد .

برای سنجش میزان آگاهی اجتماعی هر فرد شاخص های زیر مورد استفاده قرار می گیرند.

سطح تحصیلات : ( مطابق تعریف ارائه شده در پایگاه اجتماعی )

میزان مطالعه : میزان مطالعه در این تحقیق عبارت است از تعداد ساعاتی كه افراد با سواد در هر روز صرف مطالعه كناب غیر رسمی ، روزنامه و مجله می كنند.

میزان مسافرت : میزان مسافرت در این تحقیق عبارت است از تعداد دفعاتی كه فرد در سال به استانهای دیگر كشور و یا خارج از كشور سفر نموده است .

5-3-5- انگیزه زندگی در محل

انگیزه زندگی در محل عبارت است از تمایل و علاقه باطنی فرد جهت زندگی كردن در محل سكونت فعلی ، این انگیزه از طریق عوامل مختلفی كه برای فرد اهمیت دارد بوجود آورده و به صورتهای مختف بر میزان رضامندی فرد موثر هستند . با توجه به مطالعات مقدماتی و عوامل موثر برانگیزه .